Наган бязьлітасна ўзьняты,

Раптоўны спалах, стрэлу гук.

Твае сыны прырэчаны да страты,

Ляжаць у зямлі, нібы каменьняў брук.

На пакаяньня чын яны чакаюць

Нашчадкаў ідэйных тых, хто страляў.

Твае сыны без супакою спачываюць,

Бо іх у тую ноч ніхто не адпяваў.

У безназоўных іх магілах

Сьпяць ненароджаныя пакаленьні,

Паэзіі няісны скарб на белых крылах.

Душы народнае спадзевы і маленьні.

Жыцьцё задзьмуўшы яркі зьніч,

Ня здолела згасіць чырвоная навала

Вашай душы ахвярны кліч,

Што ў сэрцы полымем гарыць трывала!

(канец 2022)

Пабыць у цішы сам насам з вамі
Пад шатамі дрэваў пад гоман пчалы,
Мядовага саду наталіцца дарамі
Хаця б на імгненьне палёту стралы.

П’янюткі водар адчуць першацьвету
І клёкат буслоў удалечыні.
Даруйце мне гэтую простую мэту
І гушканьне мрояў у вышыні.

У бязьмежнай прасторы й вечнасьці часу
Нараджаюся там, дзе Котра бруіць.
Дзе Гедыміна бурштын прахалоднага квасу
Наталяе смагу й прымушае жыць!

Дзе Лагодная Рыча пошумам хваляў
Распускае ў гарлачыках цэлы Сусьвет.
Дзе грыбы-лясуны шчыруюць на балях
а лебедзі-грацыі таньчаць балет.

Нараджаюся там, дзе Нёман віруе
І ў водах бурхлівых амывае вякі.
На зямлі сьвятой, дзе Бог нам даруе
Дае бласлаўленьне зь нябеснай рукі

Адолеў Ён сьмерць Уваскрасеньнем,
Дзьве тысячы год абнаўляючы сьвет.
Даруючы ўсім нам радасьць збавеньня,
Дарогі Крыжовай сьвяты Запавет.

Перамогі шчырая радасьць пануе,
Сьвятла й дабра над цемрай і злом,
Тварэньня акт нашу веру мацуе,
Запальвае душы нябесным сяйвом.

Хрыстос уваскрос і Беларусь уваскрэсьне
Пад сьцягам Ягоным сьвятым і спрадвечным
Мы славім Яго вагнём нашых песьняў
Жывы Ён – і мы будзем жыць вечна!

Спадаюць шаты тугі й адчаю,
Калі ў кратах аксамітнага неба
Пяшчотным сьвятлом забытага раю
Шчыруе вячыстая зорка Венэра

Віток чарговы вакол Сонца,
У бездані ляцім мы крыжаной.
Палёт трывае наш бясконца,
За кожнай сочым навіной.

Жыцьцё твае – толькі імгненьне,
Як росная кропля  што люструе Сусьвет.
Заяскравяць першыя Сонца праменьні –
Зьнікне яе нават водбліску сьлед.

Спынісь таму, пыхлівы чалавеча,
Адкінь ману, сон розуму й хцівасьць,
Драпежніка шал і раўкладу пустэчу,
Гавань і скрэпы і прагу нажывы.

Жыві, кахай, будзь кропляй збавеннай,
Госпада нашага шануй Запавет.
Бо заяскравяць першыя Сонца праменьні –
Зьнікне яе нават водбліску сьлед.

(напісаў 16.03’24)

Птушкаю вольнай узьляцець у нябёсы,
Ветру й сонцу раскінуць крыло.
У сад спавіты досьвіткам росным,
Вярнуцца, застацца, укленчыць бацьком

Бруіць жыцьцём паветра аднаўленьня
Гаючым водарам брыняе вольны дух
Суквецьцем радасьці, любові і натхненьня,
Даўно ўжо пара здымаць зімы кажух!

Вадою дняпроўскую ласкава спатолены,
Праношуся сокалам над драпежнай навалаю.
Крылом расьсякую хмары зьняволеньня
Атожылкаў змроку зграі зухвалае.

Праз пякельны, бурхлівы куродым Патопу
Касінерскай вечнай адвагай узьнесены.
Вольным ветрам хэрсонскага стэпу
Я лячу да цябе зь пераможнаю песьняй!

З Волі Гасподняй сустрэнуцца сэрцы
Звышновай выбухне цуд уз’яднаньня.
Мы ўвойдзем з табою ў нябесныя дзьверцы
Да вечнага шчасьця ў нашым Каханьні!

Успалымлёны веліччу славы Яго
З пракаветнага сну, з прадоньня часоў,
Між цемрай і безданьню, з духу Пагоні
З далягляду падзей, дзе гартуецца кроў.

Праз прастору й час і бясконцасьць Сусьвету,
Праз водбліск Слова ў люстры нябёс,
Паміраў, аднаўляўся, шукаючы дзе ты,
У дыханьні зораў нараджаўся наш лёс.

Праз крыгу й вагонь я йшоў да цябе,
З воляй рашучай, сьцятай у сталь.
Па сьмерці лязу з жартоўных усьмехам
Выцяў з душы шкадаваньне й жаль.

З баявой, бугуртнай прагай дзіўнай
Я йшоў да цябе, не зважаў на пакуты,
Празь Сінія Воды, Ґрунвальд, Крапіўну,
Праз Канатоп, Вільню, Слуцак і Круты.

Я йду да цябе свабодны душою –
Кайданы рабства не трымаюць мяне.
Паўстаю над жалобай, смуткам, тугою,
Сантымэнтаў раскоша згасла ў вайне

З простакутніка суму гляджу ў нябёсы,
Спадзевам, надзеяй сэрца гарыць.
Зьнікаюць у полымі здранцьвеньня пакосы,
Прагу свабоду нельга скарыць!

Як немажліва нарадзіцца зноў,
Спыніць раптоўна часу бег.
Вярнуць назад нішчымнасьць слоў
У паветры горным запаволіць рэха.

Бо толькі зь ёю здабудзеш спакой,
Бо толькі зь ёю душа баліць.
Чалавек безь яе – мёртвы душой.
Прагу да волі няможна скарыць!

Узносяцца душы з прывіднага сьвету,
Свой вагонь палымяны яны зьбераглі.
Празь непакору трывала імчэлі да мэты.
Сьвятлом запаліць нашчадкаў змаглі.

На забыцьцё й здраньцьвеньне навечна засуджаны,
На волю, спавітую страхам, пакорай,
Вяртаюцца з выраю ў край свой абуджаны
Чароды нязломных, узьнесеных зорамі.

Дратуюць тынк упарта рукі,
Бель выцінаючы з зацьвілых муроў.
Пад шкельцам сьцятым нараджаюцца знакі,
Зь якіх паўстае Крыж Веры сьвятой.

Вечар Вігіліі яго асьвяціў
У прыцемку змрочным цэлі пакутнай.
Мейсца цярпеньня Крыж усьвятліў,
На кельлю пакаяньняў скрутных.

У малітоўным калядным узьнясеньні
Я Госпада слаўлю Хрыста.
Душы маёй найшчырыя маленьні
Пад усьвячэньнем ахвярнага Крыжа.

Спазіраючы на яго безупынна,
На касьцечках чытаю вяровіцу.
Паўстае, зіхаціць вокамгненна
Вобраз Госпада нашага Збаўцы.

Калядных містэрыяў сапраўдную веліч
Ты дорыш у кельлі манаскай маёй
Ты адчуеш клапатліва прагны мой покліч,
Ґартуеш мяне ў любові Тваёй.

1
Ніколі зноў ня мае маці
Назаўжды разьвітвацца з сынам.
Дажджом журботным яго спавіваць,
Маўклівым крыкам, тугой успамінаў.

2
Ніколі зноў ня мае Каін
Стаяць у промнях велічы й пашаны.
Глядзець на сьвет без пакаяньня,
Блюзьнерыць цяжарам адкрытых ранаў.

3
Ніколі зноў пад сьцягам Бога
Ня мае пралівацца кроў,
Бо кожная “сьвятая” перамога
Сьмярдзіць пачварнасьцю грахоў.

4
Ніколі зноў ня мае вораг
У неба блакіце і пад сонцам жытоў
Наталяцца куродымам пажараў і як молах
Нішчыць жыцьці сваіх небратоў.
Ніколі зноў, ніколі зноў!”

Барацьба за вызваленьне краіны трывае!
ВЕРЫМ! МОЖАМ! ПЕРАМОЖАМ!

Заварваю кубак зялёнай гарбаты,
Чытаю зь няўсьцерпам лісты.
У таймлапсе імкліва зьмяняюцца даты,
Мінаюць смугою ў чаканьні гады.

У кратаваныя гляджу аблокі,
Збавённа гартаю кнігу надзей.
І крокі, жыцьцялюбныя, вольныя крокі –
Распальваюць мары цяпельца ярчэй.

Як файна глядзець і ў неба разкрэсьлены блакіт,
Цешыцца, як у вочы трапляе Сонца вагонь залаты.
Як промні крыштальныя лашчаць аблічча нібы аксаміт,
Як віруе жыцьцё ў цябе, сьведчыць: ” ты ж – малады!”

На тле аблокаў бачыць чайцаў імклівы палёт,
Адчуць душою, што ў бязьмежным Сусьвеце плывеш.
Растапіць зьнявераньня, адчаю і сумненьня лёд.
І Богу дзякаваць ахвярна за то, што жывеш.

Stars and stripes у сонечным зьзяньні
Узьнёсла глядзяць на зямную калыску.
Сыноў чалавечых адважнае пасланьне –
Розумам ясных і сэрцам чыстых.

Яснавокая, мудрая ўладака Сялены
З адзінародным уз’ядналася братам,
І нашага Дня сьвятыя імгненьні
Праз 50 віткоў ушчасьціла, завітаўшы на Сьвята.

Наш пацалунак срэбрам асьвечаны
Вечна цнатлівай Латоны дачкі.
Адзін аднаму – нашыя сэрцы прысьвечаны,
У кнізе жыцьця супольныя пішуць радкі.

Артэміда, слаўная, дзіўная госьця,
Я сьведчу табе сваім жыцьцём і лёсам
З шляхетнай і душэўнай весялосьцю
Шчыра кажу поўні тваёй у нябёсах:

Сэнс жыцьця каханая мая мне падарыла,
Безь яе маленькім крокам рушыў па Зямлі.
Нашае ўзаемажыцьцё мяне ўспалымніла,
Вялікім цудам зьзяе для нашае сям’і!

Не спыняцца, не наракаць – але рушыць наперад,
Не зьнявервацца, не галасіць – але натхненьнем жыць,
Не сумнявацца, не адступаць –  але на стромкі ўзьбірацца бераг,
Не дагаджаць, не задкаваць – але свабодным быць.

А зараз – абяцаны мною падарунак табе:
Я дзякую табе, Матуля,
За радасьць жыцьця. што мне падарыла
За лагоды, пяшчоты ласкавы прытулак,
За ўсе сьлязінкі, што празь мяне праліла.

За ўсе твае бяссонныя ночы,
Чаканьня нясьцерпнага цяжар
За твае поўнае пяшчоты зіхоткія вочы,
За сям’і сапраўднае шчасьце нашай.

Мая любая, я дзякую табе
За твой клопат, апеку, турботу.
За заступніцтва ад усялякіх бедаў,
За падрыхтоўку да ўзьнёслага палёту.

За дасягненьні ўсе й здабыткі,
За вышыні, якія ўзяў я крылом.
За неспатоленую прагу кахаць і жыць,
За родную старонку і бацькоўскі дом.

Я долу нізка кланяюся,
Матулечка, перад табою.
Прашу Госпада нашага Пана,
Каб Ласкаю ахінаў цябе Сваёю.

Абараняў, ахоўваў, зьберагаў,
Каб адарыў бадзёрасьцю духа, жыцьцёвым імпэтам.
Каб як мага хутчэй нас усіх уз’яднаў
І падарыў табе ўнукаў – нашых сонечных дзетак!

Адчую індзейкі смак цудоўны,
Чую ўвушшу – скурка хрумсьціць.
Яна паруе духмяна й чароўна –
Так скрылік ад яе адрэзаць карціць!

Шчодра макнуць у ткемалі ці таматны совус,
Запечанаю ў духоўцы бульбаю закусіць.
Капусткай квашанай – сакавітай і новай,
З журавінкамі агністымі прагу сваю спаталіць.

Заліць кампотам-міксам ад бабулі роднай,
Які з парэчак, аґрэсту, малінаў.
З шарлоткай сонечнай, шляхетнай і пяшчотнай
Нашыя найлепшыя ўзгадаць часіны.

Мора бурхлівае ўзносіцца пенаю,
Волаты-хвалі гарой паўстаюць.
Пераменаў вятры скаланаюць усё тленнае,
Нікому літасьці не надаюць.

Бірэма самотная ў бездані пашчы
Спрабуе вырвацца, ратунак знайсьці.
Яна зьневажала на цярпеньні, пакуты нашыя,
Да берага ёй ужо – не дайсьці.

Бура віруе ў шале сваім,
Зьліваюцца хмары з воднаю крушняю.
Сырэны ўладару сьпяваюць гімн,
У абдымках сьмяротных люляюць і гушкаюць.

Над сьцішаным морам – сонца агмень
Красуе сьвітанкам новае раніцы.
Знаходзіць бірэму на дне ягоны прамень,
Зіхаціць вакол яе ў пераможным танцы.

Давайце ўявім мы наўпрост,
Што скончылася нашае расстаньне.
Уздымем келіхі пад тост
За хуткае шчасьлівае вяртаньне.

Паразмаўляем, паспрачаемся, пасварымся і памаўчым.
У любові сямейнай шчыра пакаемся,
Гарэзна й салодка душою закрычым!

Узьнёслы з краінай пад нябеснаю зоркай
Даўніны-маярату нясеш запавет.
Мядзьвежага роду праз час і прастору
Пуцявіны мацуеш старанна ў сьвет!

Патрапіў адважна на рынг калабегу
Воляй сталёвай стаіш да канца.
Крокам рашучым прастуеш дарогай,
Фільмуеш нязломна стужку быцьця.

Човен-сьцяжыну шматлікіх гадоў
Наталіў Палесься чароўнага водар,
Натхніў пошум катранскіх лясоў,
Хуткаплыннага Нёману сустрэла лагода.

Астрынская неруш – замілаваньне душы –
У абдоймах росных пяшчотай стуліла.
У цішы пракаветнай прызнайся, скажы:
Мяне назаўжды тут шчасьце спавіла!

Кожны момант, кожнае імгненьне –
Жыцьця каштоўнага дарунак Божы.
Шануй імклівы ўзьлёт, раптоўнае падзеньне,
Нават лёс калі ў сьпіну дыхае варожа.

Пра што пісаць, калі ўсе думкі –
Пра вецер зьменаў і вольнае паветра,
Калі навокал мітусьлівы шум,
А сонца так яскрава і зіхотка сьвеціць.

Пра што казаць, калі ўсе словы –
Свабодай дыхаюць, свабодай жывуць.
Іх не трымаюць кайданоў аковы,
Яны высока над мурамі змрочнымі лятуць.

Пра што марыць і задуменна мроіць,
Калі сэрца мае – каханай належыць.
Калі пабрацімаў магу вершам узброіць,
А вера ўздымаецца магутнаю вежай.

Сталася так у сьвеце сучасным,
Што Сонца сьвеціць не для ўсіх.
Што мы камусьці – крыж на шчасьці,
Бо не жывем, як скрэпны мніх.

Мы дружна ў ланцугах ня ходзім,
Без страху ў вочы адкрыта глядзім.
Правадыру любому кажам – “Годзе!”
Не засьці Сонца – сьвятла мы хацім!

Яны б хацелі пэўна забараніць і вецер,
Сонца, дождж і вясны надыход.
Але для Бога – яны ўсяго толькі дзеці –
Жыцьцялюбны й непакорны народ.

З малітваю шчыраю да Бога
Шукаў цябе ў бездані часоў.
Маленьне ў бязбмежнасьці прасторы
З мрояй табе прысьвячаў.
Памятае славы каралеўскае места
Песьню душы зычнаструнную,
Што па-над хвалямі ляцела бруістымі,
Сымфоніяй барока спавітая.
Зь сівых стражаў ваярскай ўзьнёсласьцю
І шляхетнай сармацкаю годнасьцю
З блаславеньня Каложы між стромых яроў
Адважна рушым у веліч нябёсаў.
Дзень гэты надыйшоў!
Я Пану ўдзячны бязьмежна!
Калі спазнаў цябе ўпершыню,
Адчуў тваю чароўную прысутнасьць.
Калі Сусьвету пабачыў прасторы,
Успалымленьне зорак і россып сузор’яў
У тваіх зіхоткіх дзівосных вачох.
Калі пачуў твой голас пяшчотны,
Прамяністы й сонечны сьмех,
Мая душа ўсквецілась табою,
Мэлёдыкай зайграла першажыцьця.
За цябе дзякую Пану бясконца!
За здатнае рухаць сьвяцілы каханьне,
Крыжом Сьвятым натхнёнае,
Асьвечанае Божаю ласкай.
У спрадвечным зьзяньні чыстага розуму,
У шчасьці ўзаемажыцьця
Табою жыву і для цябе
Ў сьвеце гэтым і ў вечнасьці!

Залатнее восень у прасторы родным,
Неба блакіт спавівае цябе.
У думках і марах, праз злыя нягоды
Бачу й прагну хараство твае!

Калісьці ў расчыненыя дзьверцы
Я прыйду да цябе, пэўна, чакай!
Вогненаю барваю сагрэеш мне сэрца,
Пакуль жа сувоем аксамітным грай!

Трываньня час напаўняюць хвіліны,
Чародамі лятуць яны ў вырай усё хутчэй.
Да шчасьця ўз’яднаньня адлічваюць гадзіны,
Стаем адзін да аднаго на цэлыя гады бліжэй!

На амшары балотным плыве ў смузе,
Кудлачыць яго, нішчымна ірве
Гальлём сухім, дарма натоленым у расе, –
Камель збуцьвелы, занураны ў верас.

Насуперак скарчанеламу драбналесьсю вакол
Парастак вясьняны вырынае з улоньня.
Лагодзіць, суцішвае старадрэвіны боль,
Наліваецца сонцам, брунее жадобна.

Лячу ў Сонца промнях,
Працінаючы прастору і час.
Галоўнае – не забыцца, помніць,
Што яднае ўсіх нас.
Каб у краёх далёкіх
Празь бездань часоў
Не сустрэць двуногіх –
Сваіх зьдзічэлых братоў.

Яны імкнулі да зораў,
Хацелі Бога спазнаць.
Аднак крывавым морам
Паілі прагу панаваць.

Зямлі было ім мала
І не ставала рабоў.
Ажно кроў закіпала,
Бо хтось меў больш правоў.

Тлусьцеў, буйнеў Левіятан,
Пераплаўляючы народы.
Шчыраваў стагодзьдзямі стан
Ненажэрнай крывавай лагоды.
Калі ж уперся ён у скалы, захлынуўся ўласнай крывёй.
На бераг выкінулі хвалі
Парэшткі цэлаю гарой.

Людзьмі быць яны ня дбаюць,
Гамоняць урыўкамі фраз.
Пэўна ўжо не прыгадаюць,
Што яднала ўсіх нас.

Воляй сталёвай брунеюць шыхты,
Аголеным нэрвам гартуецца дух.
Жыцьця вагонь ахвяруюць браты,
Разьбіваючы годнасьцю рабства ланцуг.

Позірк рашучы шаблі ўзмах
Швадрону залп ірве паветра
Кроў закіпае, нішчыць страх,
Зямля дрыжыць у глыбокіх нетрах.

Вораг імкнецца зграяй драпежнай
Абрынуць Айчыны астатні заслон.
Чырванее каліна ў віхуры сьнежным
Стаіць непахісна, нярушна швадрон.

З душы спрабуючы вырваць маленьне
Нішчымнаю зданьню крушнее лавіна.
Засьцілае цемра крыжоў зіхаценьне,
І падаюць у сьнег гронкі каліны.

У жыцьці й сьмерці шалёным карагодзе,
З вогнішча пакутаў, спавітага сьлязьмі,
Стыхіі дыханьне ўзносіцца ў народзе
І з аднаго зерня паўстаем усе мы.

Шляхетнай адвагай палымнее прастора
Вясна пакаленьняў узгарае жыцьцём.
Галасоў мільёны зьліваюцца хорам,
Рушаньне крочыць на гонар братом.

Лукішак пляц, гара Гэдыміна,
Веліч Росаў у спачыне тваім.
Красуе, шуміць і гамоніць Каліна –
Касінерская слава ў сэрцы маім!

Не сілкуйся шчасьцем маім, лестрыгоне,
Пачуцьцяў маіх ня пі амарант.
Я толькі часова ў тваім палоне,
Табе надарыцца зьмяніць правіянт.

Здарожаны шляхам жыцьцёвых прыгод
Спыні каня свайго ды расцуглі,
Няхай гарэзуе ён лугам расяным,
Водарам лета бавіць сябе.
Жыхлівым полымем табе душу сугрэе –
Цяпельца, якім апрыкрасьць сваю разамглі.
Вазьмі акраец хлеба і сала скрылёк,
Асаладзіся бульбінай у прысаку сьпечанай.
Сваю тугу вадой гаючай спаталі.
І пад неабсяжным покрывам Чумацкага Шляху
Ля першатворнага вагню шчыруй!
Сустрэнь ранішні вецер і першыя промні,
Што сонеч неба ўзьбіраюць
І хараство зямлі пад ім.
Наўкола сябе пракаветную неруш адчуй!
Свайго каня пакліч і
Пошуму жытоў і шапаценьню мядовага саду
Ля хаты бацькоўскай – багавейна
Насустрач руш, жыві, красуй!

Цішы празрыстай белы вэлюм
Шапаціць летуценьню ў павевах вятроў.
Душы лагоду пяшчотна сьпеліць,
Ляціць над жытамі сьнягоў.

Не схамянецца ўсё аніяк Пасэйдон,
На Аґіґію ягоныя хвалі імчаць.
Такі ён мае непарушны закон –
Няма калі яму чакаць.

Калі згаснуць астатнія зоры,
У сьвятле ейных вачэй буду жыць.
У каханьня бязьмежным прасторы,
Спавіты сымфоніяй роднай душы.

Кліча да сябе Каліпса зноў –
На выспу далёкую, на край зямлі.
Пад сьвіст Пасэйдону ўтомных вятроў,
Што крушні імчаць да берагоў няблізкіх.

Аніколі німфе не зразумець,
Што сэрца мае Воляй жыве.
Не дапаможа ёй і неспагадны вецер:
Карабль да Ітакі непахісна плыве!